Łomża oferuje wiele atrakcji turystycznych, zarówno dla wielbicieli architektury i historii, ale także dla osób lubiących aktywnie spędzać czas na łonie natury. To piękne miasto położone jest nad rzeką Narew w województwie podlaskim, w niedalekiej odległości od Mazowsza. Jednocześnie jest to stolica dawnej ziemi łomżyńskiej, a obecnie duży i prężnie rozwijający się ośrodek w tej części Polski. To centrum edukacyjne, gospodarcze i kulturowe, które gromadzi wiele osób przyjezdnych. Posiada również wiele zabytków i atrakcji, dzięki czemu warto odwiedzić to urokliwe miasto, które pod względem liczby mieszkańców, jest trzecim co do wielkości na Podlasiu. W tym artykule pokażemy Wam, co warto zobaczyć w Łomży.
Łomża – rys historyczny miasta
Łomża jako miejscowość została założona już w IX wieku, a prawa miejskie otrzymała 15 czerwca 1418 roku. Długa historia i strategiczne położenie miasta sprawia, że ma ono wiele ciekawych miejsc do zaoferowania, o których można mówić godzinami. Miasto to zostało doświadczone między innymi w trakcie II wojny światowej, a w jego obrębie utworzono getto i dochodziło do zagłady ludności pochodzenia żydowskiego. Tu tragiczna historia Łomży, o której nie można zapomnieć. Przed zmianami administracyjnymi w Polsce, Łomża była stolicą województwa łomżyńskiego. Na uwagę zasługuje również fakt, że miasto w 1991 roku odwiedził papież Jan Paweł II.
Zabytki sakralne w Łomży warte odwiedzenia
Odwiedzając Łomżę, koniecznie musicie zwrócić uwagę na zabytki sakralne, których w mieście jest naprawdę sporo. Poniżej znajdziecie więcej informacji na ich temat:
Katedra Św. Michała
Wiodącym zabytkiem sakralnym jest Katedra św. Michała, która powstała według standardów stylu późnogotyckiego i jej budowa trwała od 1504 do 1526 roku. Zabytek ten znajduje się na ulicy Dwornej. Wnętrze katedry jest pełne ciekawych fresków i zdobień, a także przedmiotów o znaczeniu historycznym. Warto ją odwiedzić, choćby dla chwili zadumy i refleksji.
Zespół klasztorny sióstr Benedyktynek
Przy tej samej ulicy znajduje się bardzo ciekawy wizualnie Zespół klasztorny sióstr Benedyktynek z Kościołem Trójcy Przenajświętszej. Obiekt ten powstał w XIV wieku i został spalony w 1939 roku. Na szczęście odbudowano go w 1946 roku, dzięki czemu obecnie mogą podziwiać go turyści i mieszkańcy.
Kościół i klasztor ojców Kapucynów
Kolejnym ciekawym obiektem sakralnym jest zespół kościoła i klasztoru ojców Kapucynów, który cechuje się stylem baroku toskańskiego. Zbudowano go pod koniec XVIII wieku na skarpie w pobliżu rzeki Narwi, którą nazywa się Popową Górą. W kościele znajduje się obraz z widokiem błogosławionego o. Honorata Koźmińskiego. Nowe zabudowania wzniesiono na miejscu starego kościoła gotyckiego w Łomży. Obiekty znajdują się przy ul. Krzywe Koło.
Dom Pastora
Przy ul. Krzywe Koło znajduje się kolejny z zabytków – Dom Pastora, który wzniesiono pod koniec XIX wieku. Budynek ten ma bardzo bogatą historię, ponieważ w 1899 roku to w nim, Józef Piłsudski zmienił swoje wyznanie. Poza walorem historycznym, budynek obecnie pełni również ważną funkcję kulturalną. To w nim znajduje się “Domek Pastora”, czyli Centrum Aktywności Turystycznej i Kulturalnej.
Pałac Biskupi
Pałac Biskupi to neoklasycystyczny budynek, który zbudowany został w 1925 roku. Znajduje się on w bezpośrednim pobliżu historycznej Plebanii z XVIII wieku przy ul. Sadowej. Jeżeli zastanawiacie się, co ciekawego w Łomży zobaczyć, to Pałac Biskupi jest jednym z budynków sakralnych wartych zobaczenia. Uwagę zwraca jego oryginalny i estetyczny styl.
Cmentarze Żydowskie
Kolejnym ciekawym obiektem sakralnym są Cmentarze Żydowskie. Stary z XIX wieku znajduje się przy ul. Rybaki. Znajdują się na nim między innymi macewy z XIX wieku, które wykonano z głazów narzutowych. Obecnie to jeden z nielicznych tego typu cmentarzy w Europie, a w dobrym stanie zachowało się około 150 nagrobków. Nowy cmentarz żydowski został założony przy ul. Wąskiej w 1892 roku i regularnego pochówki odbywały się na nim do 1941 roku. Niestety w trakcie II wojny światowej został on zdewastowany przez niemieckich żołnierzy. Obecnie teren jest ogrodzony murem i znajduje się na nim około 500 nagrobków. Na terenie cmentarza znajduje się również zabytkowy dom przedpogrzebowy z początku XX wieku.
Cmentarz Katedralny
To zabytkowy cmentarz, który powstał na początku XIX wieku. Na jego terenie obecnie znajduje się bardzo wiele zabytków, w tym między innymi Dom Grabarza, Kaplica rodziny Śmiarowskich, Dzwonnica i Kaplica Ewangelicka, a wszystkie powstały w XIX wieku. Zabytkiem jest również wyjątkowe ogrodzenie z bramami. Na terenie cmentarza zlokalizowana jest również neoklasycystyczna kaplica prawosławna z początku XX wieku.
Jeżeli interesuje Was turystyka sakralna i historyczna, to w Łomży ciekawe miejsca są na każdym kroku. Wśród obiektów sakralnych warto wyróżnić również Dom Pogrzebowy z XIX wieku, Wyższe Seminarium Duchowne powstałe z pałacu rosyjskiego gubernatora, czy też Kościół Wniebowzięcia NMP w stylu neorosyjskim. Obiekt ten powstał z cerkwi garnizonowej.
Wyjątkowa architektura w Łomży – co warto zobaczyć?
Zabytki w Łomży to nie tylko obiekty sakralne, ale również oryginalna architektura budynków o świeckim przeznaczeniu. Widać w nich mieszanką różnych stylów, która charakterystyczna jest dla tego miasta. Ma to związek z jego położeniem oraz z licznymi wpływami ze wschodu i zachodu, które swobodnie się mieszały. Poniżej lista najciekawszych zabytków architektury świeckiej, na które warto zwrócić uwagę w Łomży.
Ratusz miejski
Najważniejszym obiektem jest oczywiście miejscowy zabytkowy Ratusz, który powstał w latach 1822-1823. Na jego ścianie znajduje się tablica, która upamiętnia 1418 rok i nadanie praw miejskich miastu. Stary Ratusz cechuje się klasycznym stylem i został zaprojektowany przez Aleksandra Groffe. Obok starego budynku, wzniesiono nowy budynek urzędu miejskiego, który oddano do użytku w 1998 roku.
Hala targowa
Miejska Hala targowa w Łomży powstała w 1928 roku i znajduje się na Starym Rynku. Obiekt ten ucierpiał w trakcie działań wojennych, jednak został skutecznie odbudowany. Obecnie hala targowa z powodzeniem spełnia swoje pierwotne funkcje handlowe i jest miejscem chętnie odwiedzanym przez mieszkańców oraz turystów
Kamienice i Domy Ludowe w Łomży
Łomża znana jest również ze swoich pięknych i odrestaurowanych kamienic, a także domów ludowych. Na uwagę zasługują zwłaszcza kamienice z arkadami, które znajdują się na Starym Rynku. Zostały odbudowane po II wojnie światowej według projektu Adolfa i Urszuli Ciborowskich. Warto zwrócić uwagę również na kamienicę rodziny Śledziewskich, która znajduje się przy ul. Sienkiewicza. Na ścianie budynku znajduje się tablica dedykowana śmierci Leona Kaliwody. Oprócz kamienic, w Łomży znajdują się również ciekawe domu. Dom Pomocy Społecznej w stylu neorenesansowym z XIX wieku oraz Dom Ludowy z XX wieku na Alei Legionów.
Zabytkowe szpitale
W Łomży możecie również oglądać zabytkowe szpitale z XIX wieku. Starszy z nich powstał w 1857 roku i jest to Szpital Żydowski w Łomży, który przekształcono obecnie na III Liceum Ogólnokształcące. Drugim jest Szpital Świętego Ducha, który powstał w 1886 roku. W nim również znajduje się instytucja edukacyjna i obecnie jest to Szkoła Policealna Ochrony Zdrowia.
Gmach Muzeum Północno-Mazowieckiego
Zabytkową wartość ma również gmach Muzeum Północno-Mazowieckiego, o którym napiszemy w dalszej części tekstu. Sam budynek powstał na przełomie XVIII i XIX wieku i zdecydowanie warto na niego spojrzeć, a docelowo również odwiedzić to ciekawe muzeum.
Do innych ciekawych obiektów architektonicznych należą między innymi: Rzeźnia Miejska z 1906 roku, Więzienie Gubernialne z 1982 roku, budynek Poczty z 1943 roku (wciąż jest tu poczta), czy też Szkoły z 1906 i 1914 roku. To charakterystyczne budynki, na które warto zwrócić uwagę podczas spaceru w Łomży.
Muzea w Łomży – co ciekawego przygotowali muzealnicy?
Odwiedzając Łomżę, warto zwrócić uwagę również na lokalne muzea, które zgromadziły ciekawe kolekcje eksponatów. Poniżej lista najpopularniejszych obiektów muzealnych w tej podlaskiej miejscowości.
Muzeum Północno-Mazowieckie
To najbardziej znane i najchętniej odwiedzane muzeum w Łomży, w którym doskonale odnajdą się zarówno najmłodsi oraz ci starsi podróżnicy. Powstało 14 marca 1948 roku, a jego pomysłodawcą był etnograf Adam Chętnik. Główny budynek muzeum znajduje się niedaleko Starego Rynku i słusznie uważany jest za dużą atrakcję. W miejscu tym poznacie lepiej historię Łomży i ich okolic, a także wystawy poświęcone znaleziskom archeologicznym, bursztynowi, czy też lokalnym symbolom, w tym piwu Łomża, które znane jest nie tylko w Polsce. Poza budynkiem przy Starym Rynku, w skład muzeum wchodzą również Skansen Kurpiowski w Nowogrodzie i Galeria Sztuki Współczesnej.
Muzeum Diecezjalne
Muzeum Diecezjalne w Łomży powstało w 2012 roku z inicjatywy księdza Tomasza Grabowskiego. Budynek składa się z dwóch pięter, w którym odwiedzający mogą oglądać zbiory sztuki sakralnej, w tym rzeźby, obrazy, przedmioty ze złota, czy makiety i rekonstrukcje historyczne. Najstarsze eksponaty pochodzą z XVI wieku, dlatego mają ogromną wartość historyczną. Do najcenniejszych eksponatów należą dokument Jana Kazimierza z 1662 roku oraz portrety biskupów sejneńskich.
Masz ochotę na chwilę relaksu w Łomży? Co warto zobaczyć w takiej sytuacji?
Oczywiście pobyt w Łomży to nie tylko zwiedzanie muzeum i podziwianie budynków. Miasto ma do zaoferowania mieszkańcom i turystom znacznie więcej, w tym również malownicze parki. To miejsca, w których można postawić na błogie leniuchowanie lub aktywny wypoczynek z bliskimi na łonie natury. Pod tym kątem, na pewno nie będziecie zawiedzeni, a Łomża spełni oczekiwania nawet najbardziej wymagających turystów. Poniżej lista miejsc, w których warto zatrzymać się na chwilę, odpocząć, lub udać się na spacer w towarzystwie pięknej fauny i flory.
Park im. Jakuba Wagi
Park im. Jakuba Wagi to jedno z najchętniej odwiedzanych miejsc przez lokalnych mieszkańców i turystów. Park znajduje się blisko centrum i został założony już w 1842 roku. Obecnie utrzymywany jest z dużą starannością, dzięki czemu jego walorami można cieszyć się przez cały rok. Oczywiście najpiękniej wygląda wiosną i latem, gdzie w licznych alejkach zobaczycie barwne i pachnące kwiaty oraz mnóstwo zieleni. W parku znajduje się między innymi pomnik Jakuba Wagi, a miejsce to wcześniej nazywane było Ogrodem Spacerowym.
Łomżyńskie Bulwary
Bulwary w Łomży powstały stosunkowo niedawno, jednak cieszą się ogromną popularnością. To piękne deptaki spacerowe wraz ze ścieżkami rowerowymi, które ciągną się wzdłuż leniwie wijącej się Narwi w Łomży. Ponadto zlokalizowano tam również port z przystanią jachtową, którą uwielbiają wodniacy. Dzięki temu, piękno Narwi i jej przyrody można podziwiać zarówno z lądu oraz z poziomu wody. Fani aktywnego wypoczynku mogą skorzystać między innymi z kajaków lub rowerów wodnych.
Łomżyński Park Krajobrazowy Doliny Narwi
Łomżyński Park Krajobrazowy Doliny Narwi sąsiaduje z granicami miasta Łomża. Został utworzony w 1994 roku i w jego skład wchodzą dolina Narwi i jej strefa krawędziowa. To idealne miejsce na spokojny spacer w okolicy, gdzie możecie oglądać unikatową przyrodę oraz podziwiać piękny krajobraz. Bez wątpienia każdy znajdzie tu dla siebie odrobinę spokoju i odpocznie od miejskiego zgiełku.
Park Ludowy
Park Ludowy znajduje się przy Alei Legionów w Łomży. To miejsce na rodzinny spacer, przejażdżkę rowerową, czy też lekturę dobrej książki. Jest uwielbiane nie tylko przez turystów, ale również mieszkańców, którzy poszukują odrobiny spokoju. W jego pobliżu znajdziecie również Dom Ludowy z 1905 roku oraz budynek starego więzienia.
Park Jana Pawła II
Kolejnym atrakcyjnym miejscem wypoczynku w Łomży jest park im. Jana Pawła II. To miejsce, w którym możecie udać się na długie spacery w otoczeniu przyrody. Znajdują się tu również atrakcyjne ścieżki rowerowe. W centralnym miejscu parku jest plac, na którym organizowane są imprezy plenerowe oraz koncerty dla lokalnych mieszkańców i turystów.
Aktywny wypoczynek w Łomży
Łomża to również doskonałe miejsce dla osób, które uwielbiają aktywny wypoczynek. Każda z nich znajdzie tu coś dla siebie, a infrastruktura sportowa Łomży mogłaby z powodzeniem zawstydzić wiele większych ośrodków miejskich. Co wchodzi w skład tej infrastruktury?
Park Wodny
Jedną z łomżyńskich atrakcji jest lokalny Park Wodny, w którym z powodzeniem aktywnie wypoczną całe rodziny. Miejsce to uwielbiają nie tylko dzieci. W kompleksie możecie skorzystać z basenu sportowego z trybuną, z której mogą dopingować Was najbliżsi. Ponadto w Parku Wodnym znajduje się również dedykowana część rekreacyjna, zjeżdżalnie, jacuzzi, parasole i bicze wodne, gejzery, sauna, a także brodziki dla najmłodszych. Z powodzeniem możecie spędzić tu cały dzień.
Stadion Miejski w Łomży
W Łomży znajduje się również nowoczesny stadion piłkarsko-lekkoatletyczny, który w finalnym kształcie został oddany do użytku w 2011 roku. Na co dzień na obiekcie tym swoje mecze rozgrywa zespół ŁKS 1926 Łomża, który obecnie występuje w 4 lidze. W Łomży organizowane są również mityngi lekkoatletyczne. Stadion jest w stanie pomieścić 3450 osób. Na uwagę zasługuje fakt, że historia tego obiektu sportowego sięga aż 1932 roku. Później był on regularnie modernizowany. Poza boiskiem głównym, w tym kompleksie sportowym znajdują się również boiska treningowe, korty tenisowe i zaplecze lekkoatletyczne. Z obiektów sportowych mogą korzystać za opłatą osoby z zewnątrz. Turyści mogą również odwiedzić mecz lokalnej drużyny i sprawdzić, jaki poziom reprezentuje.
Malownicze ścieżki rowerowe
W mieście postawiono również na aktywną turystykę rowerową. Jej amatorzy nie powinni być zawiedzeni. W Łomży znajdują się bardzo malownicze ścieżki rowerowe, które prowadzą przez okoliczne parki oraz bulwary łomżyńskie. Przejażdżka wzdłuż koryta rzeki Narwi może dostarczyć niezapomnianych wrażeń estetycznych i wizualnych, a także da Wam możliwość obcowania z przepiękną naturą.
Turystyka wodna
Łomża to również miejsce, w którym możecie skorzystać z infrastruktury do turystyki wodnej. Lokalny port jachtowy pozwala na zacumowanie łodzią i udanie się na zwiedzanie miasta. Ponadto możecie skorzystać z bogatej oferty wypożyczalni rowerów wodnych i kajaków oraz odkrywać miasto i jego okolice z poziomu Narwi.
Co zobaczyć w okolicy?
Będąc w Łomży, warto również zobaczyć to, co znajduje się w okolicy. Wspominaliśmy już o Łomżyńskim Parku Krajobrazowym Doliny Narwi. Ponadto możecie odwiedzić również takie miejsca jak Muzeum Przyrody i Dwór Lutosławskich w niedalekim Drozdowie, czy też skansen w Nowogrodzie, który jest zamiejscowym oddziałem Muzeum Północno-Mazowieckiego. Zimą warto udać się również do Rybna, gdzie znajduje się Stacja Narciarska. Na narty z powodzeniem możecie pojechać do Łomży.
To tylko wybrane atrakcje turystyczne w Łomży i okolicy, które warto zobaczyć. Miasto to zdecydowanie warte jest kilkudniowego pobytu. Z oferty kulturalnej i sportowej Łomży będą zadowoleni zarówno pasjonaci historii, turystyki sakralnej, aktywnej turystyki oraz rodziny, ponieważ te ostatnie będą mogły korzystać z wielu atrakcji dla dzieci w Łomży.
fot. rpogrebniak